در این مطلب قصد داریم راه های بررسی سرقت ادبی، تعریف سرقت ادبی و انواع سرقت ادبی را بررسی و تحلیل کنیم.

یکی از مهم‌ترین مفاهیمی که شما ممکن است در مسیر پژوهشی خود با آن برخورد داشته باشید، سرقت ادبی است. به همین دلیل شما باید از راه های بررسی سرقت ادبی به خوبی آگاه باشید.

اگر مقاله‌ای متهم به سرقت ادبی شد، لزوما به این دلیل نیست نگارنده‌ی آن مستقیما دست به سرقت ادبی زده است. ممکن است این فرد رفرنس دهی یا پارافریزینگ را به شیوه‌ی صحیح و درست آن انجام نداده است و حال دچار مشکل شده است.

پس مهم است که قبل از سابمیت مقاله‌ی خود از درستی همه چیز اطمینان حاصل کنید.

در این مطلب ما ابتدا به تعریف سرقت ادبی و انواع آن و سپس به راه های بررسی سرقت ادبی پرداخته‌ایم.

امیدواریم که این مطلب برای شما مفید واقع شود و از آن بتوانید نهایت استفاده را ببرید. پس با ما همراه باشید.

سرقت ادبی چیست

سرقت ادبی که معادل کلمه‌ی انگلیسی Plagiarism است و به معنای دزدیدن و استفاده کردن از ایده‌ها یا کلمات شخص دیگر به عنوان ایده‌ها و کلمات خود است. به طور کلی می‌توان گفت که استفاده از تولیدات یک فرد دیگر بدون ارجاع به منبع را دزدی ادبی یا Plagiarism گویند.

به عبارت دیگر نیز می‌توان گفت که استفاده‌ی بی‌ملاحظه، عمدی و یا غیر عمدی از ایده‌ها، کلمات، استنادات و ادعاهای دیگران بدون توضیح و یا ارجاع درست و صحیح با صاحب اثر یا ایده را سرقت عملی می‌گویند.

انواع سرقت ادبی

در این بخش به بررسی انواع سرقت ادبی که در دنیای نگارش عملی و مقاله نویسی وجود دارد می‌پردازیم و سپس به بررسی راه های بررسی سرقت ادبی خواهیم پرداخت.

سرقت ادبی مستقیم: همان طور که از اسم آن هم مشخص است در این نوع دزدی ادبی به طور مستقیم دزدی اتفاق می‌افتد و نگارنده از قصد و از روی آگاهی عبارات و مقالات دیگران را بدون ذکر هیچ گونه ارجاعی استفاده می‌کند و سعی می‌کند آن‌ها را برای خود جا بزند.

سرقت ادبی موزاییکی: که در انگلیسی به آن Mosaic Plagiarism می‌گویند هنگامی رخ می‌دهد که فرد بدون ذکر منبع از منابع مختلفی چیزهایی بردارد و آن‌ها را کنار هم قرار دهد و این طور وانمود کند که چیز جدیدی خلق کرده.

این کار نیز بسیار رایج است که افراد مقالاتی می‌نویسند که آن حاصل ترکیب و به هم چسباندن مقالات مختلف است و هیچ گونه نوآوری در آن به کار نرفته و هیچ اتفاق جدیدی نیز حاصل نشده است.

در واقع می‌توان گفت که ایده‌ی اصلی همان قبلی‌ها است و فقط فرم ارائه‌ی آن تفاوت کرده است.

سرقت ادبی غیر عمدی یا سهوی: ممکن است شخصی به نگارش مقاله‌ای بدون هیچ قصدی از سرقت ادبی بپردازد ولی به سرقت ادبی متهم شود. به این اتفاق سرقت ادبی سهوی می‌گویند.

شما ممکن است از آثار قبلی خود نقل قول زیادی انجام داده‌اید و یا اصول رفرنس دهی را رعایت نکرده‌اید. جلوتر به انوع این سرقت ادبی بیشتر خواهیم پرداخت.

سرقت عملی از خود: اگر شما در نگارش مقاله‌ی خود، بدون ذکر منبع و رفرنس دهی صحیح، از خودتان نقل کنید هم سرقت ادبی به حساب می‌آید.

سرقت ادبی چارچوبی: این مورد از سرقت ادبی کمی پیچیده‌تر است. سرقت ادبی چاچوبی یعنی فردی از چارچوب و ساختار عینی مقاله و اثری دیگر برای ارائه‌ی کار خود بهره ببرد.

شاید این طور باشد که اطلاعات و محتوای درونی چارچوب متفاوت است اما کماکان کار کردن و ارائه در بستری که فرد دیگری قبلا فراهم کرده و استفاده از آن برای پیاده سازی و ارزیابی ایده‌های شخصی، از مصادیق سرقت ادبی است.

سرقت ادبی در همکاری: این اتفاق در پروژه و مقالاتی اتفاق می‌افتد که چندین نفر با هم بر روی آن کار می‌کنند و همان طور که حدس زده‌اید، فردی نتایج کار و زحمات دیگران را به اسم خودش تمام می‌کند و از آن استفاده می‌کند.

راه های بررسی سرقت ادبی

سرقت ادبی مساله‌ی مهم و جدی است. نهادهای عملی، افراد، دانشگاه‌ها و ژورنال‌ها برای این که متوجه شوند که آیا سرقت ادبی انجام گرفته یا نه، از نرم افزارهای گوناگونی استفاده می‌کنند.

همان طور که پیش‌تر هم نیز به آن اشاره شد، سرقت ادبی مساله‌ای جدی است و اگر ژورنال یا دانشگاهی متوجه سرقت ادبی شود، چه این سرقت ادبی عمدی و چه سهوی باشد، مقاله و کار پژوهشی شما را به شدت رد می‌کنند و به احتمال زیاد ممکن است به آن شانس دوباره‌ای ندهند.

پس دانستن و آگاهی از راه های بررسی سرقت ادبی می‌تواند برای شما و آینده‌ی پژوهشی شما نقش پر رنگ و مهمی داشته باشد.

یکی از بهترین و رایج‌ترین راه های بررسی سرقت ادبی استفاده از نرم‌افزارهای تشخیص سرقت ادبی است.

زمانی که شما محتوایی را به این نرم‌افزارها می‌دهید، آن‌ها شروع به جستجو در پایگاه‌های داده‌ی خود می‌کنند و به مقایسه‌ی مقاله‌ی شما می‌پردازند. این نرم‌افزارها با مقایسه و بررسی موارد مشابه با مقالات و محتوای شما را شناسایی و به شما گزارش‌هایی در این زمینه ارائه می‌کنند.

شما باید از نرم‌افزارهایی استفاده کنید که معروف‌تر و کاربردی‌تر هستند و همچنین پایگاه داده یا دیتابیس بزرگ‌تری دارند. در ادامه به معرفی چند عدد از این نرم‌افزارها خواهیم پرداخت.

آیتنتیکیت (iThenticate)

نرم افزار آیتنتیکیت (iThenticate) یکی از بهترین‌ها در بین انواع راه های بررسی سرقت ادبی است.

این نرم‌افزار دارای پایگاه داده‌ای قوی است و مقالات و ژورنال‌های معتبر و متعددی را شامل می‌شود.

این نرم‌افزار نکات مثبت بسیاری دارد و بسیار قدرتمند است. اما تنها نکته‌ی منفی این نرم افزار این است که رایگان نیست و برای استفاده از آن باید هزینه‌ای را پرداخت کنید.

البته سایت‌ها و جاهای مختلفی هستند که شما با استفاده از خدمات و کمک آن‌ها می‌توانید به آیتنتیکیت دسترسی پیدا کنید.

راه های بررسی سرقت ادبی رایگان

در ادامه به معرفی چند نرم‌افزار و راه رایگان جایگزین iThenticate می‌پردازیم. البته باز هم توصیه‌ی ما استفاده از نرم‌افزار حرفه‌ای و معتبر مانند iThenticate است.

اولین مورد Copyleaks است که سایتی رایگان است و شما می‌توانید متن خود را وارد کنید و یا فایلی را آپلود کنید و منتظر بررسی و نتیجه بمانید.

مورد بعدی DupliChecker است که نکته‌ی منفی این مورد محدودیت ۱۰۰۰ کلمه‌ای آن است.

مورد بعد نیز سایت و ابزار نام آشنای Grammarly است. این ابزار را اگر با نگارش متون انگلیسی سر و کار داشته‌اید قطعا می‌شناسید. این ابزار خدمات بررسی سرقت ادبی نیز انجام می‌دهد و شما می‌توانید به راحتی از آن استفاده کنید.

سخن پایانی

در این مطلب به بررسی انواع راه های بررسی سرقت ادبی پرداختیم. که بهترین و معتبرترین آن‌ها ابزار آیتنتیکیت است و توصیه‌ی ما نیز در صورت امکان استفاده از این ابزار است. مخصوصا اگر کار شما بسیار جدی، مهم و از اهمیت زیادی برخوردار است.

اگر سوال و یا مشاوره‌ای در مورد نگارش مقالات و یا سرقت ادبی دارید می‌توانید با ما در موسسه عملی و تحقیقاتی تزایران تماس حاصل نمایید.

با تشکر از همراهی شما